توحید څه شي ته وايي؟
د توحيد لغت د «وحد ، يوحد ، توحيدا» له مصدر څخه دی چې لغوي معنی يې افراد (يوازې) دی .
د شريعت په اصطلاح کې توحيد د الله سبحانه وتعالی افراد او يوازېوالی په هغه څه کې چې رب تبارک و تعالی ته خاص دي ، کوم چې رب تبارک وتعالی ته خاص دي ربیوبيت ، الوهيت ، اسماء او صفات دي .
په لنډ ډول ويلای شو ، توحيد په لغت کې افراد (يوازېوالی ) او په اصطلاح کې توحيد د الله تعالی افراد په ربوبيت ، الوهيت ، اسماء او صفاتو کې .
چې د توحيد د اقسامو بيان به وروسته راشي .
د توحيد اهميت
لومړی اهميت:
اصلاً د انسانانو او جنياتو د پيدايښ هدف دا دی چې يوازې الله سبحانه وتعالی ته عبادت وکړي او د هغه (جل جلاله) سره هيڅ شی شريک نه کړي .
لقوله سبحانه وتعالی :[وَمَا خَلَقْتُ الْجِنَّ وَالْإِنسَ إِلَّا لِيَعْبُدُونِ] (الذاريات: ۵۶ ) .
ژباړه : او نه مو دي پيدا کړي پيريان او انسانان مګر دا چې عبادت وکړي زما .
رسول الله صلی الله عليه وسلم فرمايي : «حق الله علی العباد أن يعبدوه و لا يشر کوا به شيئا» (متفق عليه)
ژباړه : د الله تعالی حق پربنده ګانو دا دی چې د هغه عبادت وکړي او له هغه سره څوک شريک نه کړي .
د پورت آيت او حديث اهداف :
۱- يوازې د الله سبحانه وتعالی د عبادت کولو وجوب ، د [إِلَّا لِيَعْبُدُونِ] څخه مطلب خاص الله سبحانه وتعالی ته عبادت کول او په عبادت کې د هغه سره د هيڅ شي شريک نه نيول ، پس عبادت همدې ته وايي چې خاص الله تعالی لره وي ، که د لغير الله لپاره وي يا غير الله پکې شريک وي هغه عبادت نه بلل کيږي .
۲- دا چې الله سبحانه وتعالی د مخلوق د خلقت او عبادت څخه بالکل غني او بې پروا دی ځکه الله تعالی خالق دی او دوی مخلوق ، او مخلوق خپل خالق ته احتياج دی .
چې د پورته آيت وروسته متصل داسې فرمايي :[مَا أُرِيدُ مِنْهُم مِّن رِّزْقٍ وَمَا أُرِيدُ أَن يُطْعِمُونِ] (الذاريات: ۵۷).
ژباړه : او اراده نه لرم زه له دوی څخه د هيڅ زرق روزی ( ما لره او ځانونو خپلو ته ) او اراده نه لرم زه ددې چې طعام راکړي ما لره .
اوفرمايي :[اعْبُدُوا رَبَّكُمُ الَّذِي خَلَقَكُمْ وَالَّذِينَ مِن قَبْلِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ * الَّذِي جَعَلَ لَكُمُ الْأَرْضَ فِرَاشًا وَالسَّمَاءَ بِنَاءً وَأَنزَلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَأَخْرَجَ بِهِ مِنَ الثَّمَرَاتِ رِزْقًا لَّكُمْ فَلَا تَجْعَلُوا لِلَّهِ أَندَادًا وَأَنتُمْ تَعْلَمُونَ] (البقرة: ۲۱، ۲۲).
ژباړه: عبادت وکړئ د هغه رب چې تاسې او له تاسې څخه مخکې ټول خلک يې پيدا کړي دي ، تر څو تاسې پرهيزګاران شئ .
هغه ذات چې ستاسو لپاره يې ځمکه وغوړوله ، آسمان يې چت جوړ کړ او له پاسه يې اوبه را ښکته کړې ، په اوبو سره يې ستاسې د خوراک لپاره ډول ډول مېوې را وښکلې . نو بايد تاسې هم له الله پاک سره نور څيزونه برخه من ونه ګرځوئ .
نو هغه کسان چې د بتانو ، احجارو (ډبرو) او بشر عبادت کوي او د هغوی نه د خير او د ضرر د دفع کولو ، د مشکل حل کولو ، او د زړه د سکون او اطمنان او نور څه اراده لري هيڅکله به مطلب ته و نه رسيږي بلکي دا هر څه الله تبارک وتعالی لره دي ( د مشکل حل ، نفع او ضرر …) .
۳- لکه مخکې مو چې وويل د انس او جن عبادت کولو ته الله سبحانه وتعالی هيڅ اړتيا نلري بلکي دا عبادت کول د هغوی د خپل ځان په ګټه دی .
الله سبحانه وتعالی د خپل را ليږلي اسلامي شريعت په وسيله خلكو ته د هغي كارونو لارښوونه كوي چې د دوي د دنيا او آخرت كټه ورپكې وي، او دهغه كارونو نه ئي ډاروي او ويروي چې ددوی دين او دنيا ته زيان رسوي