روز جهانی سرطان
همه ساله روز 4 فوریه مصادف با 15 بهمن ماه به نام روز جهانی مبارزه با سرطان نامگذاری شده است. هدف روزجهانی سرطان پیشگیری ازمرگ میلیونها نفر درسال با افزایش آگاهی و آموزش درمورد سرطان و تلاش جهت افزایش اقدامات دولتها و افراد در سراسر جهان علیه این بیماری است. روزجهانی سرطان به یک جنبش مثبت برای همه، درهمه جا تبدیل شده است تا زیر یک صدا متحد شوند تا با یکی از بزرگترین چالشهای تاریخ ما روبرو شوند.
سرطان گروه بزرگی ازبیماریها است که میتواند تقریباً در هر عضو یا بافتی ازبدن شروع شود، زمانی که سلولهای غیرطبیعی به طور غیرقابل کنترلی رشد میکنند ، ازمرزهای معمول خود فراتر میروند وبه قسمتهای مجاور بدن حمله میکنند ویا به سایر اندامها گسترش مییابند.
فرآیند دوم متاستاز نامیده میشود و عامل اصلی مرگ ناشی ازسرطان است. نئوپلاسمو تومور بدخیم دیگر نامهای رایج سرطان هستند.
سرطان دومین عامل اصلی مرگ و میر درجهان است که حدود 9.6 میلیون مرگ یا یک مورد از هر شش مرگ را در سال 2018 به خود اختصاص داده است.
سرطان ریه، پروستات،کولورکتال، معده وکبد شایع ترین انواع سرطان درمردان هستند، درحالیکه سرطان سینه، سرطان کولورکتال، ریه، دهانه رحم وتیروئید شایعترین درمیان زنان هستند .
بارسرطان درسطح جهانی به رشد خود ادامه میدهد و فشار فیزیکی، عاطفی و مالی زیادی را بر افراد، خانواده ها، جوامع و سیستمهای بهداشتی وارد می کند.
بسیاری از سیستمهای بهداشتی در کشورهای بادرآمد کم و متوسط آمادگی کمی را برای مدیریت اینبار دارند و تعداد زیادی ازبیماران سرطانی درسطح جهان به تشخیص ودرمان با کیفیت و به موقع دسترسی ندارند.
در کشورهایی که سیستم های بهداشتی قوی هستند، نرخ بقای بسیاری از انواع سرطانها به لطف تشخیص زودهنگام در دسترس، درمان باکیفیت و مراقبتهای پزشکی درحال بهبود است.
طبق سازمان جهانی بهداشت، 40 درصد از مرگ و میرهای ناشی از سرطان قابل پیشگیری است. در نتیجه، افزایش آگاهی در مورد پیشگیری از سرطان به هدف برجسته بسیاری از سازمان های سرطانی و بهداشتی در سراسر جهان تبدیل شده است و روز جهانی سرطان بیانگر تایید سالانه اهمیت این هدف است.
روز جهانی سرطان، اطلاعات غلط را هدف قرار می دهد، آگاهی را افزایش می دهد و انگ را کاهش می دهد. ابتکارات متعددی در روز جهانی سرطان برای نشان دادن حمایت از مبتلایان به سرطان انجام می شود. یکی از این جنبشها NoHairSelfie# است، یک جنبش جهانی برای تراشیدن سرهای خود به صورت فیزیکی یا مجازی برای نشان دادن نمادی از شجاعت برای افرادی که تحت درمان سرطان قرار میگیرند. سپس تصاویر شرکت کنندگان در سراسر رسانه های اجتماعی به اشتراک گذاشته می شود. صدها رویداد در سراسر جهان نیز رخ می دهد.
اتحادیه بین المللی علیه سرطان (UICC)، سازمانی که به افزایش آگاهی جهانی سرطان اختصاص دارد، روز جهانی سرطان را هماهنگ می کند و در این تلاش توسط WHO و سایر سازمان های بین المللی حمایت می شود. روز جهانی سرطان به عنوان یک نقطه شروع رسمی برای اعلام موضوعات جدید و انتشار نشریات جدید برای کمپین جهانی سرطان UICC است، که در طول سال فعالیت می کند و تلاش می کند با ایجاد مشارکت با موسسات بهداشتی و سرطان و با پیشنهاد دادن، آگاهی درباره سرطان را افزایش دهد.
افزایش آگاهی و اطلاعات میتواند به افراد کمک کند تا زودتر سرطان را درمان کنند و نیاز به مراقبت دارویی و پزشکی و با امکانات بالایی جهت این افراد در کل جهان فراهم شود تا قدم مثبتی در این مسیر بردارند.
انواع مواد سرطانزا:
مواد سرطانزای فیزیکی (اشعه فرابنفش و یونساز)
مواد سرطانزای بیولوژیکی (باکتریها و ویروسها و انگلها)
مواد سرطانزای شیمیایی ( آفتکشها، مواد شیمیایی به کار رفته در صنایع غذایی)
عوامل خطر افزایش سرطان:
مصرف تنباکو و دخانیات
مصرف مشروبات الکلی
رژیم غذایی ناسالم و مصرف غذاهای فرآوری شده بیش از اندازه
عدم تحرک و فعالیت بدنی و چاقی
قرارگرفتن در معرض آلودگی هوا
قرارگیری در معرض پرتوها و نور خورشید
ویروس ها (هپاتیت B، Cو ویروس پاپیلومای انسانی یاHPV)
علایم هشداردهنده:
خستگی، درد مبهم، تعریق شدید شبانه،کاهش وزن بی دلیل، توده یا تورم غیرمعمول، خونریزی بی دلیل، تغییرات پوستی، مشکلات گوارشی و مشکلات بلع، بی اشتهایی، صدای خشن، سرفه یا تنگی نفس، تغییر اجابت مزاج، زخم دهان مداوم، تغییرات غیر معمول سینه، نفخ مداوم
اقداماتی جهت پیشگیری از بروز سرطان:
توصیه شده است که به منظور پیشگیری از بروز سرطان، از مصرف غذاهای فرآوری شده، غذاهای ناسالم و گوشت قرمز خودداری کنید و به جای آن مصرف میوه، سبزیجات و غذاهای دریایی را افزایش دهید. همچنین، شاخص توده بدنی (BMI) خود را در محدوده مناسب حفظ کنید زیرا اضافه وزن یا چاقی خطر ابتلا به سرطانهایی مانند سرطان سینه و سرطان آندومتر را افزایش میدهد. لازم است افراد به صورت منظم معاینه شوند و آزمایشهای مرتبط و لازم در رابطه با سرطان را انجام دهند. این کار احتمال بروز سرطان را کاهش نمیدهد، اما به تشخیص و درمان به موقع آن کمک میکند.