ګرمه هوا: څه باید وخورو څه ونه خورو؟
ژباړه: حامد حقمل
لکه څرنګه چې پوهېږئ د پسرلي اخري میاشتې ورستۍ شپې او ورځې دي ګرمې ورځې راغلې. بیرون د تودوخې د حرارت درجه ۳۰، ۴۰ ته رسیږي او حتی نور هم کېدای شي په لوړېدو شي. د هوا تودوخه د انسان په اوږو ډیر سخت دورند بار اچوي انسان پوره د کمزورۍ او ستړیا احساس کوي. په دې توګه هرڅوک د دې نه ستړي کیدونکي تودوخې څخه د یخولو او د خلاصون لاره لټوي. یو له هغو مسلو څخه چې د هوا د تودوخې په وخت کې راپورته کیږي تغذیه ده او څه باید وخوړل شي او څه ونه خوړل شي؟ دا مهمه نده چې هوا ګرمه یا سړه ده. د انسان بدن تل هڅه کوي د حرارت درجه د 30 درجو په شاوخوا کې تنظیم او وساتي. کله چې هوا ګرمه شي، بدن د خولې له لارې ځان یخ ساتي.
معمولا، کله چې هوا ډیره ګرمه وي، د خوړو لیوالتیا کمیږي، مګر په هر حالت کې، د مناسب تغذیې اصول باید تعقیب شي. موږ سره یوځای شئ ترڅو بیاکتنه وکړو چې څنګه د دوبي په سخته تودوخه کې سم خواړه وخورئ.
کمه اندازه ، لږ لږ خوراک
دا غوره ده چې په ورځ کې څو لږ خواړه وخورئ د دې په پرتله چې په یوځل کې یو دروند خواړه وخورئ یا که په ساده بڼه ووایم هڅه وکړئ سپک او کمه اندازه خواړه دخوړلو لپاره وټاکئ او وخورئ. زموږ بدن د درنو خواړو د هضم لپاره ډیرې انرژۍ ته اړتیا لري، او کله چې د مصرف شوې انرژي اندازه لوړه شي، د داخلي حرارت درجه هم لوړیږي. دا پدې مانا ده چې تاسو به ډیر ګرم وي. که غواړۍ چې د بدن دننه ګرمي دومره زیاته نه کړئ څومره چې بهر ګرمه ده، د ورځې په څو خواړو کې لږ خواړه وخورئ.
د ځانګړو پروټینونو مصرف محدود کړئ
ځینې پروټینونه، لکه سره کړې غوښه ، د بدن د زیاتې تودوخې سبب کیږي. په یاد ولرئ چې د چرګ یا د لوبیا له یو قاب یاغوري سره چمتو شوي خواړه هضم کول د کباب او نورو هضم کولو په پرتله لږ انرژي اخلي. که تاسو ډیر ګرم یاست، د لوړ پروټین لرونکي خواړه مه خورئ ترڅو ستاسو بدن ته ډیر زیان ونه رسوي.
غوړو ته نه ووایه
ډیر غوړ خوړل د هضم او تغذیې عمل ورو کوي. په حقیقت کې، غوړ په بدن کې اضافي هڅې کوي ترڅو هضم شي او په بدن کې تحمیل کېږي. د دې دلیل لپاره، دوی د بدن داخلي تودوخې د لوړیدو لامل کیږي؛ دا پدې مانا ده چې په دوامداره توګه تودوخه وي او ځمکه او وخت په غلطه لاره ووایی. ستاسو د بدن د تودوخې ښه کنټرول لپاره د غوړو خواړو لګښت کم کړئ.