الجزیره : آیا سرمایه‌گذاری چین در افغانستان نتیجه خواهد داد؟
خبرگزاری الجزیره در پاسخ به این پرسش که آیا سرمایه‌گذاری چین در افغانستان کارساز خواهد بود یا نه؛ نوشته که در شرایطی که توافق چین با افغانستان برای استخراج نفت امیدها را در این کشور جنگ‌زده افزایش داده است، اما با این حال کارشناسان نسبت به سابقه چین در چنین مواردی تردیدهایی دارند و نسبت به آن هشدار می‌دهند.
به گزارش تلویزیون سحر افغانستان و به نقل از خبرگزاری الجزیره؛ افغانستان و طالبان ماه گذشته شاهد انعقاد اولین قرارداد سرمایه‌گذاری خارجی قابل‌توجه خود بودند؛ قراردادی 25 ساله و چند میلیون دلاری با یک شرکت چینی- که برای استخراج نفت در افغانستان امضا شده است. با این حال با این که چنین پروژه‌ای می‌تواند با خود شغل و درآمد به دنبال داشته باشد، ولی کارشناسان به دلیل سوابق نامشخص چین در اجرای قراردادها با خوشبین تردید آمیزی به استقبال این قرارداد رفته‌اند.
در روز ششم ژانویه طالبان با شرکت نفت و گاز آسیای میانه سین‌کیانگ به عنوان یکی از شرکت های تابعه شرکت ملی نفت چین قراردادی را برای استخراج نفت از حوزه نفتی آمودریا امضا کرد- که بین کشورهای منطقه آسیای مرکزی و افغانستان مشترک است و حدود 4.5 کیلومتر مربع (1.73 مایل مربع) را پوشش می‌دهد. یکی از سخنگویان طالبان در توییتر گفت که این قرارداد شامل یک سرمایه‌گذاری 150 میلیون دلاری از سوی چین در سال اول و در ادامه نیز سرمایه‌گذاری 540 میلیون دلاری چین در افغانستان در سه سال آینده خواهد بود.
ذبیح‌الله مجاهد سخنگوی این وزارتخانه در توییتر نوشت که «نرخ استخراج روزانه نفت از این حوزه بین 1000 تا 20000 تن خواهد بود»؛ و در ادامه نیز افزود که سهم طالبان در این معادله بیست درصد خواهد بود که در آینده تا ۷۵ درصد نیز افزایش خواهد یافت.
عبدالجلیل جمرینی کارشناس صنعت و مدیرکل پیشین اداره نفت افغانستان در وزارت معادن و پترولیوم یکی از افرادی است که با امیدواری اندکی این اکتشاف را دنبال می‌کند.
به گفته جمرینی؛ «با نگاهی به وضعیت کنونی مردم افغانستان که به شدت در حال مبارزه برای حداقل‌ها هستند؛ به نظر من این پروژه می‌تواند منبع درآمدی باشد که نوعی بهبود اقتصادی را فراهم می‌کند، یا به عبارت بهتر فرصتی برای افغان‌ها برای بهره‌مندی از منابع خود. در واقع حتی اگر بخشی از این قرارداد به دست دولت برسد، شغل ایجاد می‌شود و فرصتی برای استفاده از تخصص افغان‌ها ایجاد می‌شود- که این چیز خوبی است».
به باور این کارشناس صنعتی؛ «با این حال همه‌چیز به نحوه اجرای آن بستگی دارد».
در شرایطی که اعلام این توافق نوعی شادی اولیه را در این کشور محاصره‌شده به ارمغان آورده، ولی با این حال دست‌اندرکاران قدیمی افغان با احتیاط با این خوش‌بینی مواجه شده‌اند- که دلیلش تنها این نیست که چین هنوز هیچ یک از سرمایه‌گذاری‌های خود در بخش معادن کشور را عملی و اجرایی نکرده؛ بلکه به این دلیل نیز هست که این معامله خاص دقیقاً شبیه به توافقی به نظر می‌رسد که دولت قبلی افغانستان به دلیل فساد آن را لغو کرده بود.
این تردید در واقع به قرارداد اکتشاف و اشتراک تولید نفت در سال 2011 ناظر است. قراردادی که در زمان دولت قبلی افغانستان بین شرکت شرکت ملی نفت چین و یک شرکت افغانی به نام گروه وطن منعقد شد.جمرینی در این زمینه می‌گوید: «این یک پیروزی بزرگ برای دولت افغانستان بود، زیرا شرکت ملی نفت چین یک شرکت بسیار بزرگ است و خود چین هم در حال حاضر بزرگ‌ترین خریدار نفت و گاز در منطقه به شمار می‌آید». این قرارداد قبلی که آن هم برای 25 سال منعقد شده بود، یک سرمایه‌گذاری اولیه بالقوه 400 میلیون دلاری برای استخراج 87 میلیون بشکه نفت بود که در نهایت می‌توانست حداقل 7 میلیارد دلار عایدی برای افغانستان به همراه داشته باشد.
بسیاری البته این بار به فرجام این قرارداد امیدوارند.در واقع به عقیده کارشناسان؛ چین در افغانستان بیش از نفع اقتصادی به دنبال نفع سیاسی و به خصوص امنیتی است. از این منظر، نفع چینی‌ها در افغانستان با دو فاکتور کلیدی تعیین می‌شود: اولی جلوگیری از نفوذ جنبش اسلامی ترکستان شرقی در ایالت‌های چین است و دیگری گرفتن جای ایالات متحده و جلوگیری از بازگشت آمریکا به منطقه.
تگ
